Home - Inhoud - Kritiek - 21 - Column/Poëzie 23 - Archief - DB-week 14 - red.
CULTUURKRITIEK OP NIEUW-DENNENDAL.NL
WEEK 15
NO. 22

(9 april)

INTERACTIE:

Vanaf eind oktober zijn opgenomen de rubrieken DAGBOEK & PRIKBORD en COLUMN & POËZIE, via redactie te vullen door sitebezoekers. De site staat daarmee in principe open voor iedereen. Bij het ontbreken van bijdragen springt de redactie in. Graag ondertekening met naam en toenaam, en - naar keuze - e-mailadres en maatschappelijke identiteit. Ook een fotootje behoort tot de mogelijkheden. Een sleutelwoord of kopje is handig. Plaatsing van het dagboek gebeurt naar dag van ontvangst/lezing, voor de column is in principe de vrijdag gereserveerd. De plaatsing kan op zich laten wachten door technische problemen, afwezigheid van de muze, vakantie e.d. en andere omstandigheden

ONDERWERPEN:

De column- ruimte bij nieuw-dennendal.nl kan vrij worden gewijd aan ieder mogelijk onderwerp: van politiek tot cultuur tot psychologie tot spiritualiteit, tot integratie van dat alles. Verdieping en reflectie zouden mooi zijn. Ook poëzie en boekbesprekingen zijn mogelijk. Zie verder hetgeen onder Dagboek wordt vermeld. Bijdragen met commerciële intenties worden niet opgenomen. Vanzelfsprekend blijft de redactie verantwoordelijk.
Er geldt in principe een maximum van 500 woorden, met een minimum van 350. Eventueel wordt over de vorm ge-emaild.


Dagboekinzendingen svp mailen onder 'dagboek', columns onder 'column'.


COLUMN:
LOF DER VERVELING
door Joop Sewalt

Jomanda is terug, althans haar stem en heeft ons meteen maar opgedragen elke dag één minuut stil te zijn, niet te vergelijken met het half jaar waarin zij haar mond hield, behalve in het buitenland.
Had ze tegen Silvia maar haar mond gehouden.
Ik stel niet voor onze mond te houden, maar ons minstens één minuut per dag te vervelen. Want dat kunnen we haast niet meer. De hele dag de kijkbuis aan, als het maar beweegt tenslotte, of er op uit en van alles gaan beleven. De filemeldingen van tien jaar terug kwamen alleen voor op de ochtend en de namiddag, nu zijn ze er al om vijf uur s'ochtends, tot diep in de avond, drukdruk als we zijn, en zelfs in het weekend, omdat we er zo nodig met z'n allen op uit moeten trekken, richting pretpark, strand, zwemparadijzen enz.
Genoemde reis- trek- en bewegingslust/dwang heeft maar één doel en dat is: het ontkomen aan de verveling, de vlucht voor het nietsdoen en dus eigenlijk niet-zijn.
Zelf heb ik veel baat bij de momenten dat ik me verveel. Ik bevind mij dan meestal in liggende of zittende toestand en probeer voorzichtig aan bijna niets te denken. Voorzichtig, want je best doen om aan niets te denken is op zich alweer een activiteit. Ik geef toe het lijkt op het zitten van Zen. Waar ik, praktisch als ik ben, geen enkel bezwaar tegen heb, hak hout, put water, tenslotte.
In de tijd dat iemand heen en weer naar de Efteling is gereden met zeurende kinderen, files incluis, heb ik toch maar mooi een heerlijke innerlijke reis gemaakt zonder mijn lichaam te hoeven verplaatsen. En zonder file. Dat het ook nog goedkoop is, is bijna een vermelding onwaardig.
Lezen mag natuurlijk ook niet, want dan verveel je je niet.. Laat de geest maar waaien, zei Johnny van Doorn al. "Aan de vlucht die de beleveniscultuur heeft genomen kunnen we zien hoezeer we de verveling zijn gaan vrezen. Verveling moet overwonnen worden door veel inspanning.
Heeft het Zelf niet juist in deze tijd behoefte aan een restauratie van de leegte, al is het maar om overbelasting en vervuiling door nietszeggende informatie en overbodige indrukken te voorkomen?
Het is zelfs verstandig om verstrooiing aan banden te leggen, als haar middelen worden verkwist, wordt zijzelf verveling en dat is de ongewilde verveling i.t.t. de gewilde." (Schmid, filosofie van de levenskunst.)
Volgens Schopenhauer is het vooral de mens met wat minder geestelijke vermogens die aan de verveling probeert te ontkomen. Botheid van geest gaat volgens hem samen met botheid van gevoel en gebrek aan sensibiliteit, waardoor de ontvankelijkheid voor alle vormen van pijn en verdriet wordt verkleind. Volgens hem veroorzaakt diezelfde botheid van geest anderzijds de innerlijke leegheid, die op talloze gezichten zijn stempel heeft gedrukt en die zich eveneens verraadt door een voortdurende aandacht voor werkelijk alles wat er maar voorvalt, al is het nog zo onbetekenend.
Het gewone volk is er, nog steeds volgens Schopenhauer, alleen op uit zijn tijd door te brengen, mensen met talent gebruiken hun tijd. Een geestrijk mens zal vóór alles verlangen naar een leven zonder pijn en gezanik, naar rust en vrijheid en hij zal kalm, bescheiden en zo ongestoord mogelijk proberen te leven om zo min mogelijk te worden lastig gevallen. Want hoe meer iemand aan zichzelf heeft, des te minder heeft hij nodig van buitenaf en in die eenzaamheid, waarin je volstrekt op jezelf bent aangewezen, wordt duidelijk wie of wat je bent.
Tot zover Arthur Schopenhauer, die natuurlijk op de eerste plaats de auteur is van het onvolprezen: Die Welt als Wille und Vorstellung. Het bovenstaande komt gedeeltelijk uit Schopenhauer's: Er is geen vrouw die deugt, Privé Domein van de Arbeiderspers. Humoristisch en toch leuk.

Joop Sewalt